Kronika

20 czerwca 2008 

20 czerwca br. miało miejsca otwarcie Szlaku Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku

Uroczystość odbyła się dn. 20 czerwca b.r. w auli przy Placu Uniwersyteckim 1 w godz. 11.00-16.00.

W programie znalazły się: prezentacja projektu "Szlak Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku" i innych działań na rzecz tolerancji, sesja popularnonaukowa, pokaz slajdów, muzyka na żywo i wycieczka.

Naszymi gośćmi byli m. in.:

• Marta Białek z Towarzystwa Inicjatyw Twórczych "ę" - partnera programu "Dla Tolerancji" realizowanego przez Fundację im. Stefana Batorego;
• Krzysztof Czyżewski - Dyrektor Ośrodka Pogranicze - Sztuk, Kultur, Narodów w Sejnach, Honorowy Ambasador Województwa Podlaskiego;
• prof. Edmund Dmitrów z Instytutu Socjologii UwB;
• prof. Adam Cz. Dobroński z Instytutu Historii UwB;
• Monika Krawczyk - Dyrektor Generalny Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego
• oraz dr Jacek Leociak z Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN.

Zobacz program otwarcia (plik .pdf)

30 kwietnia 2008 
30 kwietnia w pałacyku MSZ przy ulicy Foksal w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenia nagrody im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata” Annie Klozie, polonistce z VI LO w Białymstoku oraz nauczycielowi z Buffalo w Stanach Zjednoczonych, Andrew Beiterowi.  Nagrodę, w tym roku wręczaną po raz drugi, przyznaje się co roku nauczycielom, którzy mają wybitne osiągnięcia w krzewieniu postaw tolerancji i szacunku wobec innych.  Spośród kandydatów wybierany jest jeden nauczyciel z Polski i jeden ze Stanów Zjednoczonych. W kapitule nagrody zasiadają między innymi Krzysztof Czyżewski (przewodniczący), prezes Fundacji „Pogranicze” z Sejn oraz Elżbieta Ficowska, przewodnicząca stowarzyszenia „Dzieci Holokaustu”. 
Ania Kloza współpracuje z nami niemal od początku, zorganizowała między innymi spektakl z udziałem uczniów z koła „Pamięć” przy VI LO, które prowadzi pt.: „Nie chcę pamiętać. Nie mogę zapomnieć”, brała udział w opracowywaniu materiałów na edukacyjną płytę CD i na stronę szlaku, niezwykle aktywnie pomaga w promocji naszego projektu. Uczniowie Ani uczestniczą w naszych spotkaniach i imprezach towarzyszących. Aniu, szczerze gratulujemy sukcesu. Tak trzymać!

28 kwietnia 2008 
Wraz z Towarzystwem Przyjaciół Kultury Żydowskiej w Białymstoku zorganizowaliśmy w dniu dzisiejszym na Wydziale Historyczno-Socjologicznym UwB (Plac Uniwersytecki 1) na wykład pt. "Publicystyka, czyli wielka polityka a sprawa Żydów w XVIII wieku", który poprowadziła p. Magda Urban.

22 kwietnia 2008 
22 kwietnia, Kasia Pierwienis, Mariusz Sokołowski i Radek Poczykowski - zespół odpowiedzialny za oznakowanie szlaku w terenie - odbyli pieszą wycieczkę po mieście. Celem wycieczki było wskazanie najlepszych miejsc na umieszczenie tablic informacyjnych na budynkach będących punktami na szlaku. Zadanie nie było łatwe, stawaliśmy czasem na palcach, a czasem, na czym się dało, a i tak wynik przymierzania tablic do końca nas nie satysfakcjonował. Przy montowaniu tablic konieczna będzie chyba drabina. Relacja fotograficzna poniżej.

31 marca 2008 
Wraz z Towarzystwem Przyjaciół Kultury Żydowskiej w Białymstoku zorganizowaliśmy w dniu dzisiejszym na Wydziale Historyczno-Socjologicznym UwB (Plac Uniwersytecki 1) na wykład pt. "Publicystyka, czyli wielka polityka a sprawa Żydów w XVIII wieku", który poprowadziła p. Magda Urban.

Przyznano Nagrodę im. Ireny Sendlerowej  
Laureatką II edycji Nagrody im. Ireny Sendlerowej "Za naprawianie świata" została Anna Janina Kloza, nauczycielka języka polskiego w VI Liceum Ogólnokształcącym w Białymstoku.
Więcej na: http://www.ceo.org.pl/portal/b _wiadomosci_doc?docId=45904

25 lutego 2008 r.
Wraz z Towarzystwem Kultury Żydowskiej zorganizowaliśmy w dniu dzisiejszym spotkanie, którego tematem były "Postawy patriotyczne ludności żydowskiej w XVII-XX wieku - czy byli Polakami?". Spotkanie prowadziła Magda Urban. 

Aktualności o TPKŻ Białystok można znaleźć na stronie http://tpkz.internetdsl.pl

18 lutego 2008 r.
Odwiedziła nas grupa studentów i doktorantów Uniwersytetu Europejskiego Viadrina we Frankfurcie (pod kierunkiem p. Felixa Akermana). Razem udaliśmy się na wycieczkę Szlakiem, a podczas popołudniowego spotkania wymieniliśmy się doświadczeniami w realizacji projektów i pomysłami na wspólne działania. Grupa niemiecka udała się następnie do Grodna, gdzie zamierza zrealizwać projekt poświęcony pamięci tamtejszej społeczności żydowskiej (w formie wystawy). Ze strony uczestników naszego projektu towarzyszył im Radek Poczykowski. 

Po wycieczce śladami białostockich Żydów i spotkaniu z uczestnikami naszego projektu grupa studentów i asystentów Uniwersytetu Viadrina udała się w towarzystwie Radka Poczykowskiego do Grodna. W dniach 19–24 luty uczestniczyli oni w seminarium poświęconym pamięci o Zagładzie w Grodnie i jej reprezentacjom w przestrzeni miejskiej. Planowanym efektem seminarium ma być upamiętnienie lokalnego epizodu Holocaustu w postaci wystawy bądź przewodnika, z wykorzystaniem doświadczeń „Szlaku Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku”. W programie imprezy znalazły się między innymi: spotkanie z ocalałym z zagłady getta Cwi (Gregorem) Chossidem, rabinem Icchakiem Kofmanem, specjalistami z Uniwersytetu im. Janki Kupały oraz grodzieńskimi studentami historii i socjologii; wspólne, białorusko-niemieckie warsztaty oraz konferencja podsumowująca projekt.

 Relacja fotograficzna z Białegostoku

Relacja fotograficzna z Grodna

05 lutego 2008 r.

5 lutego o godz. 18.00 w Cabaret Klub & Restauracja odbył się spektakl "Nie chcę pamiętać, nie mogę zapomnieć", przygotowany pod kierunkiem Anny J. Klozy przez uczennice z VI LO im. Króla Zygmunta Augusta w Białymstoku na podstawie wspomnień Miriam Jahav, Felicji Nowak i Szamaja Kizelsztejna.

08 stycznia 2008 r.

Koło JUDAICA z I LO w Białymstoku i Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku zorganizowała w ramach projektu Szlak Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku prelekcję uczennicy Marty Tabaki
na temat chasydów i współczesnych chasydek w Izraelu pt: "Wiedziały, że wiedzieć nie muszą" połączoną z krótkim pokazem zdjęć współczesnego religijnego środowiska żydowskiego z Jerozolimy (Anna Buchowska), a także projekcją arcyciekawego izraelskiego filmu fabularnego "Kadosz.

Kadosz (Święty) to historia dwóch mocno ze sobą związanych sióstr, ich potrzeby miłości do mężczyzny i ograniczeń, jakie nałożyła na nie ortodoksyjna społeczność. Obie kobiety, każda na swój sposób, szukają wyjścia dla siebie, jeśli takowe istnieje. Film miał premierę podczas Festiwalu w Cannes. Był to pierwszy od 25 lat film izraelski, który doczekał się entuzjastycznego przyjęcia. Film powstał w 1999 roku Reżyser: Amos Gitaj. Trwa 117 minut. Film w języku hebrajskim z polskimi napisami.

Fascynujący i skłaniający do refleksji [Hollywood Report]
Poruszający do głębi i mocny portret [Variety]
Najlepszy film izraelski [Times]
Ważny i interesujący film, wspaniali aktorzy [Maariw]

11 grudnia 2007 r.
Podczas otwartego spotkania obejrzeliśmy  film "Lemel i Cypa", który na podstawie opowiadania I. B. Singera nakręcili w czasie ostatnich wakacji gimnazjaliści z Ulanowa (podkarpackie). 

Uczniowie gimnazjum w Ulanowie, wspierani przez wolontariuszy z Akademii Obywatelskiej z Lublina, przez pół roku poprzez zabawę odkrywali zapomnianą historię swojego miasteczka, historię sąsiadów - Polaków i Żydów. Chodzili uliczkami szukając śladów, próbując odnaleźć dawne ramy miasteczka, odczytywali macewy na pobliskim kirkucie, pytali, jak wyglądali tamci mieszkańcy. A potem czytali opowiadania I. B. Singera. I wybrali jedno z nich. Lemel i Cypa - ona z Ulanowa, on z Chełma. Para głupców, którzy dzięki podszeptom sprytnego swata pobrali się, poznali i pokochali, właśnie w tej kolejności. Dzięki warsztatom wiedzieli, jak ubrać Lemela, uczesać Cypę, pokazać święto szawuot, co to jest mykwa i kiedy żydzi modlili się w synagodze.  Wesoła opowieść niesie proste przesłanie - pomimo różnic, śmieszą nas te same historie  (źródło: http://ao.lublin.pl/lemelicypa/).

Zobacz plakat: plakat

02 grudnia 2007 r.
Akademicki Klub Turystyczno-Krajoznawczy wybrał się dziś na wycieczkę Szlakiem Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku. Przewodnikiem wycieczki był Mariusz Sokołowski.

Reportaż z wycieczki można przeczytać tutaj: http://miasta.gazeta.pl/bialystok/1,35235,4726140.html

23 listopada 2007 r.
W spotkaniu szlakowym uczestniczył prof. Edmund Dmitrów, który przybliżył nam wydarzenia hitlerowskiego pogromu ludności żydowskiej w Białymstoku z czerwca i lipca 1941 r. Przyczynkiem do dyskusji była niemiecka propagandowa kronika filmowa "relacjonująca" tamte wydarzenia, którą wspólnie obejrzeliśmy. Jej fragmenty zostały wykorzystane w oglądanym przez nas wcześniej (podczas pokazu filmów Festiwalu "Żydowskie Motywy") dokumencie pt. "Świat Marii".

15 listopada 2007 r.
Rozstrzygnęliśmy ogłoszony na początku października b. r. konkurs, polegający na odgadywaniu miejsc znajdujących się na Szlaku z fotografii-zagadek. W konkursie zwyciężyły Paulina Dawidziuk z Publicznego Gimnazjum nr 8 w Białymstoku (odgadła 22 miejsca), Eliza Augustynowicz z Gimnazjum im. ks. W. Rabczyńskiego w Wasilkowie (14 miejsc) i Joanna Wądołowska z Gimnazjum im. ks. W. Rabczyńskiego w Wasilkowie (12 miejsc).

13 listopada 2007 r.
Na Wydziale Historyczno-Socjologicznym UwB odbyły się warsztaty plastyczne, które poprowadziła p. Katarzyna Wołkowycka, białostocka artystka, graficzka, autorka m. in. wystaw "Zielona Altana" i "Zielone Anioły".

Celem warsztatów było zilustrowanie publikacji Szlaku Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku w oparciu o stare fotografie, wspomnienia, wiersze, materiał historyczny zebrany przez wolontariuszy i... wyobraźnię uczestników.

Udział w warsztatach wzięło 18 osób, wśród nich - uczniowie I i VI LO w Białymstoku wraz z opiekunkami - Anną Buchowską i Anną J. Klozą.

Wykonane w czasie warsztatów prace zostaną wykorzystane w publikacji "Szlak Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku", a także na stronie internetowej projektu.

12 listopada 2007 r.
Pięcioosobowa grupa uczestników projektu w składzie: Kasia Niziołek, Kasia Pierwienis, Radek Poczykowski, Przemek Ralicki, Mariusz Sokołowski, udała się na wycieczkę do stolicy, gdzie w Żydowskim Instytucie Historycznym spotkaliśmy się z p. Heleną Datner, zwiedziliśmy wystawę poświęconą historii warszawskiego getta i przeszukaliśmy zbiory dotyczące Białegostoku. Odwiedziliśmy także Cmentarz Żydowski przy ul. Okopowej. Pomimo śnieżnej pogody udało nam sie odnaleźć nagrobki pochowanych tam białostoczan - Ludwika Zamenhofa, Chaima Zeliga Słonimskiego i Szymona Datnera.

5-6 listopada 2007 r.
We współpracy z organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Filmowego "Żydowskie Motywy" (zob. www.jewishmotifs.org) zorganizowaliśmy w ramach projektu Szlaku dwudniowy pokaz filmów poświęconych tematyce żydowskiej. W pokazie udział wzięło łącznie ok. 120 widzów, studentów i licealistów. Wspólnie obejrzeliśmy: "Plemię", "Świat Marii", "West Bank Story", "Zapomniane dusze" i "Ja tylko chciałem żyć" (film nagrodzony Złotym Warszawskim Feniksem i Nagrodą Główną Festiwalu "Żydowskie Motywy" w 2007 r.). Każdy z obrazów reprezentował inny rodzaj wypowiedzi filmowej i utrzymany był w innej konwencji artystycznej (od dokumentu opartego na wypowiedziach świadków historii po musical w bollywoodzkim stylu). Drugiego dnia projekcji filmów towarzyszyła dyskusja, którą poprowadził prof. Edmund Dmitrów.

29 października 2007
Dziewięcioosobowa grupa młodzieży z VI Liceum Ogólnokształcącego w Białymstoku pod opieką Anny Janiny Klozy, Elżbiety Radulskiej i Anny Baranowskiej wróciła po dwutygodniowej rewizycie w Izraelu (01-13.10).
Więcej...

19 października 2007 r.
Po spotkaniu szlakowym udaliśmy się na Rynek Kościuszki, na otwarcie nowego placu miejskiego, które uprzyjemniała muzyką i śpiewem kapela klezmerska z Krakowa - Max Klezmer Band. Na ścianach otaczających rynek budynków można było obejrzeć wyświetlane z rzutnika zdjęcia przedwojennego miasta i jego mieszkańców. 

14 października 2007
Na wycieczkę Szlakiem udali się uczniowie z Gimnazjum im. Ks. Wacława Rabczyńskiego w Wasilkowie. Wycieczkę oprowadził Mariusz Sokołowski.
Więcej...

26 września 2007
26 września w ramach Tygodnia Aktywności Obywatelskiej zorganizowaliśmy pieszą wycieczkę z przewodnikiem śladami białostockich Żydów, prezentację projektu oraz pokaz filmów dokumentalnych Beaty Hyży-Czołpińskiej.

Obejrzeliśmy:

• Sprawiedliwi wśród...: film o Brańsku, podlaskim miasteczku, gdzie przed wojną ponad połowę mieszkańców stanowili Żydzi i gdzie, dzięki pomocy swoich polskich sąsiadów, uratowało się wielu żydowskich członków społeczności (2000)
• Getto: film o życiu w białostockim getcie, o którym opowiadają Żydzi odwiedzający Białystok, miasto swego dzieciństwa, i historycy (2003)
• Skarb z ulicy Fabrycznej: film o znalezisku, jakie miało miejsce na terenie dawnego getta w Białymstoku w 2002 roku, kiedy to odkryto zakopane w ziemi przedmioty należące najprawdopodobniej do żydowskiej rodziny (2002).

W przerwie mieliśmy możliwość degustacji tradycyjnego żydowskiego wypieku rodem z Białegostoku - bułek bialys, które przygotował dla nas Andrzej Fiedoruk ze Stowarzyszenia Dorzecze, autor "Białostockich smaków" i "Kuchni podlaskiej".

W wydarzeniu uczestniczyli m. in. gimnazjaliści z PG nr VIII oraz licealiści z I LO, a także studenci i wolontariusze pracujący przy projekcie.

23 sierpnia 2007
Na internetowej stronie Kuriera Porannego można przeczytać » wywiad z dr Katarzyną Sztop-Rutkowską, adiunktem w Instytucie Socjologii UwB.

23 sierpnia 2007
W wycieczce nie oznakowanym jeszcze Szlakiem Dziedzictwa Żydowskiego wzięli udział uczestnicy międzynarodowego obozu "Renowacja cmentarza żydowskiego w Michałowie", który odbywa się w dniach 18.08-02.09.2007 r. z inicjatywy Stowarzyszenia Międzynarodowej i Międzykulturowej Wymiany Anawoj z Michałowa. Prowadzenie - Radosław Poczykowski.

17 sierpnia 2007
Spotkanie grupy merytorycznej i fotograficznej - przegląd zebranych materiałów i wykonanych zdjęć. Powstała dodatkowa grupa zadaniowa, która będzie się zajmować ewaluacją projektu i podejmowanych w jego ramach działań.

16 sierpnia 2007
Rocznica wybuchu powstania w getcie białostockim. Uczestnicy projektu wzięli udział w uroczystościach upamiętniających to tragiczne wydarzenie.

10 sierpnia 2007
Spotkanie ewaluacyjne z p. Bartłomiejem Walczakiem ze Stowarzyszenia dla Edukacji i Kultury „Spotkania”. Ze strony projektu w spotkaniu udział wzięli: Magdalena Anchimowicz, Katarzyna Niziołek i Radosław Poczykowski. 

Spotkanie merytoryczno-organizacyjne z p. Anną J. Klozą, animatorką koła „Pamięć” działającego przy VI Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Zygmunta Augusta w Białymstoku oraz trenerką Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego i Centrum Edukacji Obywatelskiej - uzgodnienie formy współpracy koła i Fundacji w ramach projektu.

3 sierpnia 2007
Spotkanie grupy merytorycznej, prezentacja zebranych materiałów.

2 lipca 2007
Spotkanie organizacyjne, podział zadań na wakacje.

21 czerwca 2007
Przyznanie dotacji przez Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego.

15 czerwca 2007
Przyznanie dotacji przez Urząd Miasta Białegostoku

12 czerwca 2007
Prelekcja w Muzeum Historycznym na temat historii Żydów Białostockich. Prowadzenie - Jolanta Szczygieł-Rogowska.

6 czerwca 2007
Wycieczka Szlakiem Żydowskim, prowadzenie - Radosław Poczykowski.

11 maja 2007
Wizyta w Archiwum Państwowym w Białymstoku.

5 maja 2007
Przyznanie dotacji Programu dla Tolerancji przez Fundację im. Stefana Batorego.

26 kwietnia 2007
Spotkanie z partnerami projektu: PTTK, Muzeum Historyczne w Białymstoku, Archiwum Państwowe w Białymstoku.

22-24 marca 2007
W warsztatach Programu dla Tolerancji Fundacji im. Stefana Batorego
w Warszawie wzięła udział Katarzyna Niziołek.

(źródło: http://dlatolerancji.pl)

ˆ góra strony